Okul Taşıtlarında Hangi Özellikler Bulunmalıdır?
Okul taşıtlarında hangi özellikler bulunmalıdır? Okul servisinde olması gerekenler nelerdir? Okul taşıtları hizmet yönetmeliği, rehber personel bulundurma, okul servis araçları denetleme formu gibi birçok konuya, Habertrafik.com olarak açıklık getiriyoruz.
Okul Taşıtlarında Aranacak Şartlar Nelerdir?
Okul servis araçlarında hangi özelliklerin bulunması gerektiği, hangi şartları taşıması gerektiği ve bunlardan herhangi birinin noksan ya da eksik olması halinde uygulanacak trafik cezalarını, aşağıda bulabilirsiniz.
- OKUL TAŞITI yazısı mevcut olmak zorundadır. Okul Taşıtı yazısının olmaması halinde; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 75. maddesine göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır. Ceza sürücülere uygulanmaktadır.
- DUR lambası olacak. Fren tertibatı ile birlikte olmayacak. Frenden bağımsız olacak. Genişliği en az 30 cm olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Camlar ve çerçeveler sabit olacak ve açılmayacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Servis içinde demir aksam açıkta olmayacak. Yaralanmaya sebebiyet vermeyecek şekilde, yumuşak bir madde ile kaplanmış olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Engelli öğrenci ve çocukları taşıyan servis, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun ve buna dayalı çıkarılan ikincil mevzuata uygun olacak. ( 07/07/2018 tarihine kadar aranmaz. )
- Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetemelik ile Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen standart, nitelik ve sayıda araç, gereç ve malzeme olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 31/1-a maddesine göre 108 TL para cezası ve 10 ceza puanı uygulanır.
- Kapılar şoför tarafından açılıp kapanacak şekilde otomatik olacak. Otomatik ise; kapıların açık ya da kapalı olduğu şoföre optik veya akustik sinyallerle intikal edecek. Şoför tarafından elle kontrol edilebilecek şekilde mekanik de olabilir. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır..
- Okul servis aracı temiz, bakımlı ve güvenli durumda bulundurulacak.
- Altı ayda bir bakım onarımları yaptırılacak. Bakım Onarım Takip Formu araçta taşınacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Karayolları Trafik Yönetmeliğinde öngörülen PERİYODİK MUAYENESİ yapılacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 34. maddeye göre 108 TL para cezası ve 10 ceza puanı uygulanır ve araç muayenesi yapılana kadar trafikten men edilir.
- Servis aracı 12 yaşından büyük olmayacak (Taşıtların yaşı, fabrikasınca imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak yapılacaktır.)
- Oturulacak yer ve adedi görülebilecek şekilde, aracın içine sabit monte edilmiş olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Okul servis araçları, öğrenci taşıma faaliyeti dışında personel servis hizmeti yaparken, okul servis araçlarına ait ışıklı işaretleri kullanılmayacak.
- Okul servis araçlarında takip sistemi olacak. Kayıtlar 30 gün saklanacak.
- Her öğrenci ve çocuk için emniyet kemeri ve gerekli koruyucu tertibat olacak (03/09/2018 kadar aranmaz.) Bu şartları karşılamıyorsa; 78/1-a maddesine göre 108 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Görüntü ve müzik sistemleri, taşıma hizmeti sırasında kullanılmayacak.
- Yazın serin, kışın sıcak bir ortam sağlayacak şekilde, araçlar eksik olacak.
- Her koltukta oturmaya duyarlı sensörlü sistem olacak. (03/09/2018 kadar aranmaz.)
- Tüm koltukları görecek şekilde, iç ve dış kamera ile 30 gün kayıt yapabilen kayıt cihazı olacak.(03/09/2018 kadar aranmaz.)
- Sağlık çantası olacak ve içerisinde yeterli miktarda sağlık malzemesi bulunacak. Ayrıca bu malzemelerin son kullanma tarihleri geçmemiş olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 31/1-a göre 108 TL para cezası ve 10 ceza puanı uygulanır.
- Camlarda renkli film tabakası olmayacak.
- İç mekanı gösteren beyaz cam dışında cam kullanılmayacak. (03/09/2018 tarihine kadar aranmaz. Fabrika çıkışı renkli camlar 03/09/2019 tarihine kadar aranmaz.)
- Trafik seti olacak ve set içerisinde yeterli malzeme olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 31/1-a göre 108 TL para cezası ve 10 ceza puanı uygulanır.
- Yangın söndürme tüpü olacak ve son kullanma tarihi geçmemiş olacak. Otobüs ise bu cihaz en az 5 kg’lık 2 adet olmalı. Bu şartları karşılamıyorsa; 31/1-a göre 108 TL para cezası ve 10 ceza puanı uygulanır.
- Öğrenci taşıma sınırına uyulması gerekmektedir. Bu şartları karşılamıyorsa; 65/1-a göre 85 TL para cezası ve 10 ceza puanı uygulanır.
- Okul servis aracı, kendisi için belirlenen güzergahta bulunmalıdır. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Araç içerisinde, öğrenci servis özel izin belgesi olacak. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- Araç, öğrenci servis özel izin belgesinde belirlenen sürücülerden biri tarafından kullanılıyor olmalı. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
Okul Taşıtlarını Kimler Kullanabilir?
Okul servis araçlarını kullanacak olan sürücülerin, bazı kıstasları sağlamaları gerekmektedir.
- E sınıfı sürücü belgesine sahip olan şoförler, en az 5 yıllık ehliyete sahip olmaları gerekmektedir. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
B sınıfı sürücü belgesine sahip olan şoförlerin, en az 7 yıllık ehliyete sahip olmaları gerekmektedir. Bu şartları karşılamıyorsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır. - Şoförlerin, Yurt içi Yolcu Taşımacılığı Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi ( SRC )’ne sahip olması gerekmektedir. Eğer yoksa; 4925 sayılı Karayolları Taşıma Kanununun 26/L1 maddesine göre sürücüye 283 TL, 26/L2 maddesine göre araç sahibine de 715 TL para cezası uygulanır.
- Okul taşıtı şoförleri, her 5 yılda bir olmak üzere; şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu, yetkili sağlık kuruluşlarından almış olmaları gerekmektedir. Eğer almadılarsa; 75. maddeye göre 235 TL para cezası ve 15 ceza puanı uygulanır.
- TCK’nun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş ve affa uğramış veya hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verilmiş olsa bile ;
a) Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamış olmak veya bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla neticelenmiş bir kovuşturma olmayacak.
b) TCK’nun 81,102,103,104,105,109,179/3,188,190,191,226 ve 227’nci maddelerindeki suçlardan mahkum olmak. Bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla sonuçlanmış bir kovuşturma olmayacak.
Son 5 yıl içinde; bilinçli taksirli olarak ölümlü trafik kazasına karışmış olmayacak.
Son 5 yıl içinde; alkollü araç kullanma ve hız ihlali nedeniyle sürücü belgelerine 1’den fazla el konulmuş olmayacak. - 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 35’inci maddesinde düzenlenen sarhoşluk kabahatini alışkanlık haline getirmiş olmayacak.
- Milli Eğitim Müdürlüklerince verilen eğitim sertifikasına sahip olacak. (03/09/2020 tarihine kadar aranmaz)
- Taşıma faaliyeti öncesinde ve sonrasında aracın içini kontrol edilecek.
- Öğrenci ve çocukların oturarak, güvenli ve rahat bir yolculuk yapmalarını sağlayacak tedbirleri alacak. Taahhüt ettiği yere kadar, okul açılış ve kapanış sürelerine uymak suretiyle taşıyacak.Eğitim öğretim döneminde üç defa yukarıda belirtilen hususlara uymadıkları OKUL YÖNETİMİNCE tespit edilenlerin, mülki idari amiri vasıtasıyla ilgili belediyeye bildirimi üzerine ÖZEL İZİN BELGESİ iptal edilir.
Okul Servislerinde Taşımacının Sorumlulukları Nelerdir?
Okul servis taşımacılığı yapanların, uymaları gereken bazı sorumluluklar vardır. Bu yükümlülüklerini yerine getirmediği takdirde, servis sözleşmesi iptal edilebilmektedir.
- Öğrenci ve çocukların oturarak, güvenli ve rahat bir yolculuk yapmalarını sağlayacak tedbirleri almalı, Taahhüt ettiği yere kadar, okul açılış ve kapanış sürelerine uymak suretiyle taşımak zorundadır.
- Rehber Personel bulundurmak zorundadır. (Taşımalı sistemde aranmaz.)
İlgili belediyeden ÖZEL İZİN BELGESİ almak zorundadır. (Taşımalı sistemde aranmaz.) - Her eğitim/öğretim yılında çalışacak olan rehber personeli, asıl ve yedek şoför isimlerini, araç plakalarını ve her türlü değişikliği, aynı gün içinde okul yönetimine bildirmekle yükümlüdür.
- Okul servis araçlarındaki araç takip sistemi verilerini, istenmesi halinde okul yönetimi, kolluk birimleri ve velilerle paylaşmak zorundadır.
- Gerçek kişi taşımacılar Milli Eğitim Müdürlüklerince verilen eğitim sertifikasına sahip olmak zorundadır.
- Yukarıda belirtilen hususlara uymayan taşımacılar, taşımacıyı tespit komisyonunca verilecek sürede eksikliği gidermek zorundadır. Verilen süre içinde eksikliği gidermeyenlerin ÖZEL İZİN BELGESİ Mülki Amirin bildirimi üzerine ilgili belediye tarafından iptal edilir.
- Belediye sınırları dışına/dışından yapılan taşımalarda YETKİ BELGESİ olmalıdır. (30/06/2020 tarihine kadar uygulanmaz. Taşıma yönetmeliğinde yazılı sigortalar aranır.)
Okul Servis Araçlarında Rehber Personel Nasıl Olmalı?
Okul taşıtlarında çalışacak olan rehber personelin, taşıması gerektiği bazı özellikler ve yapması gereken bazı görevler vardır. Bunlar;
- 22 yaşını doldurmuş ve en az lise mezunu olacak.
- TCK’nun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş ve affa uğramış veya hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verilmiş olsa bile ;
a) Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamış olmak veya bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla neticelenmiş bir kovuşturma bulunmayacaktır.
b) TCK’nun 81, 102, 103, 104, 105, 109, 179/3, 188, 190, 191, 226 ve 227’nci maddelerindeki suçlardan mahkum olmuş olmayacak. Bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla sonuçlanmış bir kovuşturma bulunmayacaktır. - Öğrenciler ile çocukların güvenli bir şekilde servis aracına binip, inmelerini ve gerektiğinde karşıdan karşıya geçişlerini sağlayacak.
- Milli Eğitim Müdürlüklerince verilen eğitim sertifikasına sahip olacak.
- Rehber Personeli olmaya uygun olduğuna dair aile hekiminden, her yıl rapor alacak.
- Taşıma faaliyeti öncesinde ve sonrasında aracın içini kontrol edecek.
- TS EN İSO 20471 standardına uygun, sarı renkte ve üzerinde reflektif şeritler yer alan, ön ve arka kısmında ”REHBER” yazılı ikaz yeleği giyecektir.
- Taşıma faaliyeti sırasında öğrenci ve çocuklara refakat ederken yardımcı ışıklar (ışıklı çubuk, dur-geç levhası gibi) kullanılacaktır.
Eğitim öğretim döneminde üç defa uymadıkları okul yönetimince tespit edilenlerin, mülki idari amiri vasıtasıyla ilgili belediyeye bildirimi üzerine özel izin belgesi iptal edilir.
Öğrenci Taşımacılığında Okul Yönetiminin ve Milli Eğitim Müdürlüğünün Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Okul yönetiminin öğrenci ve çocuk taşıma faaliyetine ilişkin yükümlülükleri şunlardır;
- Taşımacıyı Tespit Komisyonu ile koordine ederek taşıma faaliyetini planlamak,
- Taşımacıyı Tespit Komisyonunda üye olarak yer alacak velileri ve öğretmeni belirlemek,
- Okul servis araçlarına, taşımacılara ve ilgili taşıma personeline ilişkin belge ve kayıtları tutmak; talep halinde bu Yönetmelik çerçevesinde denetim yapacak komisyon, kurum ve kuruluşlara iletmek,
- Servis araçlarının okul alanındaki indirme-bindirme yerlerini belirlemek,
- Taşımacılar ile taşıma faaliyetinde çalışan personelin okul alanını kullanmalarına yönelik düzenlemeler yapmak,
- Taşıma faaliyetlerinin her aşamasında engelli öğrenci ve çocukların taşınmasına yönelik her türlü tedbiri almak,
- Servis hizmetlerinin sağlıklı, düzenli ve disiplinli bir şekilde yürütülmesine yönelik olarak, tespit edilen aksaklıkları taşımacının bağlı olduğu meslek odasına en kısa zamanda bildirmek.
Öğrenci Taşımacılığında Milli eğitim müdürlüklerinin yükümlülükleri şunlardır;
- Taşıma işinde çalışan şoför ve rehber personele polis, jandarma ve Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü ile koordinasyon kurarak; okul taşıma faaliyetiyle ilgili mevzuat, görev ve sorumlukları ile iletişim becerileri ve davranış kuralları konularında eğitim vermek ve bununla ilgili kayıtları tutmak,
- (a) bendinde belirtilen eğitim ve eğitim sonunda düzenlenecek sertifikaya ilişkin usul ve esaslar ile sertifika geçerlilik süresini belirlemek. (03/09/2019)
Okul Servis Araçları Nasıl Belirlenir?
- Her yıl ilgili okul müdürünün başkanlığında, okul aile birliği başkanı, öğretmenler kurulu toplantısında belirlenecek bir öğretmen (bir asıl, bir yedek üye), öğrencisi servisle taşınan veliler arasından okul idaresinin belirleyeceği iki velinin (iki asıl, iki yedek üye) ve varsa okul eğitim vakfı yönetim kurulunca belirlenecek bir temsilcinin katılımıyla oluşturulacak olan Taşımacıyı tespit komisyonu, taşıma işini yapmak için başvuru yapanların başvurularını değerlendirirler.
- Okul servis araçlarının çalıştırılması faaliyetinin bir eğitim öğretim yılını kapsayacak şekilde yapılması esastır.
- Ancak taşıma hizmetinin kalitesinin artırılması ve maliyet avantajı sağlanması amacıyla, faaliyet azami üç eğitim öğretim yılını aşmayacak şekilde yaptırılabilir.
- Taşımacıyı tespit komisyonunun kararları mahalli mülki idare amirlerinin onayı ile yürürlüğe girer.
- Gerçek ve tüzel kişiler, birlikte taşıma hizmeti yapabilirler. Ancak bu durumda taşımacının taşımayı gerçekleştireceği taşıtların üçte birinin taşımacıların adlarına tescilli olması zorunludur.
- Veliler, istemeleri halinde çocuklarını, bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıması kaydıyla herhangi bir taşımacı ile anlaşarak da taşıtabilirler. Bu hakkın kullanılması halinde taşımacı; bu Yönetmelikte istenen belge ve bilgileri okul yönetimine bildirir. Okul yönetimi bu bilgi ve belgeleri incelenmek üzere il ve ilçe milli eğitim müdürlüğüne gönderir. Bu şekildeki taşımaya mülki idare amirliklerinin onayı ile izin verilebilir. İlgililerine/yararlananlara okul alanının kullandırılmasında farklı muamelede bulunulamaz.
—————————————————————————————————
Kaynakça: 14/2/1985 tarihli ve 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna,
26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye,
25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye,
24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa,
10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa,
1/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa,
10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine
3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (p) bendine,
3/6/2011 tarihli ve 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır